| Галоўная » Усё пра шыццё » Робім выкрайкі на любую фігуру |
Асноўныя звесткі аб кройцы
| З чаго ж трэба пачынаць працу? Гэта вядома ўсім — з выкрайкі. Для яе атрымання неабходна пабудаваць чарцёж па знятым мерках. Сетка чарцяжа Для таго каб атрымаць выкрайкі якога-небудзь вырабы, неабходна спачатку пабудаваць чарцёж і нанесці яго на сетку. Усе лініі сеткі адпавядаюць лініях фігуры: — лінія шыі — падставы шыі; — лінія грудзей — высокім кропках грудзей; — лінія таліі — таліі; — лінія сцёгнаў — якая выступае частцы сцёгнаў; — лінія нізу — патрэбнага становішча нізу вырабы; — лінія сярэдзіны спінкі — сярэдзіне спіны; — лінія сярэдзіны перада — сярэдзіны перада. Правільна вызначыць становішча ліній сеткі дапамогуць вам знятыя меркі. Акрамя таго, пры пабудове чарцяжа трэба ўлічваць дадатку на свабоднае облегание. Больш падрабязную інфармацыю аб пабудове чарцяжоў канкрэтных мадэляў будзе расказана ніжэй. Падрыхтоўка выкрайкі Выкрайкі можна выразаць з пабудаванага чарцяжа асновы вырабы. Але для першага разу лепш зрабіць лекала. Па-першае, чарцёж можа спатрэбіцца для іншых мадэляў, а па-другое, падчас прымеркі ў ім могуць выявіцца хібы і памылкі, дапушчаныя пры зняцці мерак і пабудове чарцяжа. Акрамя таго, кожная фігура мае індывідуальныя асаблівасці, не ўлічваюцца пры пабудове. Асноўны спосаб перакладу контураў — з дапамогай разца (іншыя спосабы — праз капірку, кальку). Паперу з чарцяжом трэба пакласці на працоўную паперу, прыкалоць канцылярскімі кнопкамі да чертежной дошцы, фанеры, тоўстага кардону (або сашпіліць шпількамі). Дакладна па лініях (прамыя ўчасткі па лінейцы), не занадта націскаючы, прокатанной разцом з вострымі зубцамі ўсе контуры, гарызантальныя і вертыкальныя канструктыўныя лініі, вытачки, какеткі, месца кішэняў — адным словам, усё, што ёсць на чарцяжы. Калі дэталі заходзяць адна на іншую (як келіх сукенкі), іх трэба абвесці асобна. Акрамя асноўных дэталяў, неабходна скапіяваць дадатковыя — такія, як подборта, обтачки гарлавіны і разрэзаў, абшэўкі, фальбоны, кішэні, клапаны і інш Таксама варта накрэсліць дэталі, якіх няма на чарцяжы, — обтачки і подзоры для ўваходу ў кішэню, мешкавіны кішэняў і г. д. Калі раскрой вядзецца на складзенай напалову тканіны, лекала лепш зрабіць на палову вырабы. Калі ўсё або некаторыя дэталі кроятся на разгорнутым палатне (несіметрычнай фігура або мадэль, буйны малюнак тканіны, ворс, раскладка па касой), патрэбен поўны набор лекал разгорнутых і парных дэталяў. Па праколу на рабочай паперы трэба абвесці ўсе лініі алоўкам. На лекалах да выразання важна зрабіць адзнакі і надпісы (унутры контураў, каб не адрэзаць): кірунак долевай ніткі (Рн) пазначце стрэлкай з двума канцамі; напішыце найменне дэталяў, зрэзаў і кантрольных ліній, колькасць дэталяў (калі іх больш за адну пары). Перад раскладкай лекал на тканіны важна яшчэ раз праверыць пералік і колькасць дэталяў. Для разгорнутага крою трэба паказаць левую і правую боку дэталяў. На дэталях, дзе лёгка пераблытаць бок, верх і ніз, неабходна напісаць у зрэзаў «да спінкі», «перад», «да гарлавіне» і г. д. У кожнага зрэзу варта паказаць велічыню прыпуску на шво, месца кантрольных кропак, пачатку і канцы вытачек. Куты кішэняў і вытачек варта пазначыць вырезными трыкутнікамі (самі вытачки выразаць не трэба), а таксама адзначыць ўчасткі зморшчын, зборак, месца пасадкі, сутюжки, адцяжкі. Затым лекала трэба выразаць, правяраючы спалучэнне ліній, гарлавіны, проймы, оката і нізу рукавы, сядзенні штаноў. Падрыхтоўка тканіны да раскрою Любая тканіна атрымліваецца перапляценнем нітак асновы і нітак качка. Ніткі асновы праходзяць уздоўж тканіны, а ніткі качка — папярок. Нітка, якая ідзе паралельна абзе тканіны, называецца долевай, а якая ідзе папярок — папярочнай. Галоўная касая нітка праходзіць пад кутом 45° па адносінах да абзе тканіны. Перад раскрыем неабходна вызначыць асабовую паверхню. Так, у набіваных тканін асабовая бок мае больш выразны і яркі малюнак. На гладкокрашеных матэрыялах асабовую паверхню вызначыць складаней. Перад раскрыем трэба праглядзець увесь кавалак тканіны для выяўлення недахопаў (плям, дзірак, рэдкіх нітак, ушчыльненняў, няроўнасцяў афарбоўкі і т. п.). Усе дэфекты варта абвесці наметочным швом, а пры раскладзе выкраек на тканіны зрабіць так, каб гэтыя ўчасткі не выкарыстоўваліся. Перад раскрыем большасці тканін (акрамя ворсовых — аксаміту, вельвет, — а таксама саржи падкладачных, некаторых штучных шоўку, тканіны балоння, плащевых) трэба правесці декатировку. Декатировка — ўвільгатненне тканіны, каб пазбегнуць ўсаджвання гатовага вырабы. Баваўняныя, ільняныя, штапельнага тканіны можна намачыць вадой, адціснуць (без выкручвання), затым развесіць, сочачы за роўным становішчам долевай і уточнай нітак. Далей тканіна трэба прапрасаваць ў крыху вільготным выглядзе з выварату па долевай. Тканіны ваўняныя і змешаныя варта раскласці на адціснутай разгорнутай прасціне і згарнуць іх у рулон, затым загарнуць у плёнку і патрымаць пад невялікім грузам 2-3 гадзіны. Для змочвання прасціны можна ўзяць раствор воцату (з разліку 1 сталовая лыжка на 2 л цёплай вады). Потым трэба прасушыць тканіна да крыху вільготнага стану і па долевай ніткі прапрасаваць з сподняга боку праз марлю або тонкую тканіну. Каляровыя, асабліва шматкаляровы, тканіны можна праверыць на ўстойлівасць афарбоўвання шляхам проглаживания краю праз мокрую тканіну. Раскладкі выкраек На тканінах гладкокрашеных або з дробным раскіданым малюнкам нявызначанай формы выкрайкі можна раскладваць ў любым кірунку. Калі ж на тканіны малюнак аднабаковы, то ўсе выкрайкі неабходна раскладваць толькі ў адным кірунку. Тканіны ў клетку і палоску складаней ў раскроі. Па сваіх малюнках яны дзеляцца на простыя і складаныя. Калі клетка ці палоска сіметрычныя, то пры раскладцы трэба ўлічыць іх сіметрыю адносна лініі сярэдзіны спіны, палічкі і рукавы. А калі палоска або клетка складаныя, то ёсць аднабаковыя, то на тканіны трэба знайсці лінію, найбольш вылучаецца ў каляровым стаўленні. Яе варта прымаць за ўмоўную лінію сіметрыі малюнка. Акрамя таго, пры раскладкі выкраек трэба сумясціць палоскі або клеткі па бакавым швах і іншых фасонных ліній. Складанасць раскрою патрабуе вялікага расходу тканіны. Калі тканіна мае ворс (аксаміт, вельвет, плюшу), то пры раскладкі выкраек ён павінен быць накіраваны ў адзін бок. На вырабах з такіх тканін ворс павінен быць накіраваны зверху ўніз. Калі занядбаць гэтым саветам і раскласці выкрайкі хаатычна, пасля злучэння дэталі будуць выглядаць па-рознаму: адна будзе святлей, іншыя цямней. У фланэлі, байкі, замшу ворс на вырабе таксама павінен быць накіраваны зверху ўніз. У працэсе шкарпэткі менш за ўсё расцягваецца тканіна ў долевым кірунку, таму асноўныя дэталі варта кроіць па долевай ніткі. Тканіна перад раскладкай павінна быць добра отутюжена. У обрезном краю трэба выдраць папярочную нітку і выраўнаваць яго. Калі тканіна перакошаная, яе трэба выправіць. Злёгку увлажненную матэрыю варта пацягнуць за супрацьлеглыя куты, а затым цягнуць па даўжыні. Выраўнаваўшы, прапрасаваць праз вільготную тканіну. На некаторых матэрыялах абзы сцягваюць край, таму іх трэба зрэзаць. Раскрой прынята вырабляць двума спосабамі: на згін і ў разварот. Пры раскладзе на згін тканіна варта складаць ўдвая, асабовым бокам унутр, лініі адразных беражкоў павінны быць сумешчаныя. Такі спосаб раскладкі добры для шырокіх тканін. Каб тканіна пры раскроі не перакасілася, краю яе трэба сашпіліць шпількамі. Для вузкіх тканін больш падыдзе раскладка ў разварот. У гэтым выпадку трэба скласці тканіна па папярочнай ніткі і абкласці ў два пласта, сумяшчаючы краю. Але гэта дапушчальна толькі для гладкокрашеных тканін або тканін з разнонаправленным малюнкам. Калі ж матэрыял мае аднабаковы малюнак, яго трэба разрэзаць па згіну папярочнай ніткі і перавярнуць верхні пласт так, каб кірунак малюнка супала з ніжнім пластом. Тонкую лёгкую тканіну раскладвайце не на слізкай паверхні стала, а на подстеленном коўдры. Буйныя дэталі раскладвайце першымі. Згін і долевая нітка, адзначаныя на дэталях, павінны супадаць з долевай ніткай або згібам тканіны. Паміж буйнымі дэталямі трэба ўкладваць дробныя з улікам прыпускам на швы. Усе дэталі важна раскласці як мага шчыльней, не дапушчаючы вялікіх выпадаў. Каб праверыць дакладнасць раскладкі дэталяў па долевай ніткі, неабходна ад кантрольнай лініі, паказанай на выкрайцы, вымераць у розных месцах, адлегласць да абзы тканіны. Калі дэталь не ўкладваецца па шырыні тканіны, тканіна трэба надтачать. Прычым лініі адрэзу надтачки дэталі павінны мець пры раскроі адну і тую ж нітку. Прыпускі на швы Пры індывідуальным пашыве вырабы выкрайкі можна выразаць з чарцяжа, пабудова якога не ўлічвае прыпускам на швы. Так, для плечавых і бакавых контураў трэба дадаць на швы 2-3 см, для рукавы — 2 см, па гарлавіне і пройме — 1-1,5 см, па лініях рэльефаў — 2 см, на лифе, па лініях адрэзу таліі — 3-4 см, па нізе блузы з тонкай тканіны — 3-4 см, для абточванне каўняра, абшэвак, аздобных дэталяў — 0,75–1 см, для подшива прамой спадніцы — 4-5 см, для подшива расклешанай спадніцы — 2-4 см. Пры раскроі вырабаў з лёгка абсыпаюцца тканін прыпускі на швы трэба павялічыць на 0,5–1 гл Лініі прыпускам варта вызначаць мелам або востра вывастраным кавалачкам светлага сухога мыла. Па вызначаных лініях тканіна трэба разрэзаць, трымаючы нажніцы такім чынам, каб шырокае лязо іх тыльным бокам абапіралася на стол. Капіявальныя сцежкі трэба пракласці, не здымаючы выкрайкі з тканіны. Яны павінны праходзіць па контурах выкраек, кантрольным лініях і дакладна абмалёўваеш куты выкраек. Можна таксама абвесці выкрайкі мелам або мылам, пасля гэтага яе трэба зняць, разрэзаць матэрыял з припусками на швы і толькі пасля гэтага пракласці сцежкі. Пры раскроі асіметрычных дэталяў раскладку трэба рабіць у разварот. У гэтым выпадку на асабовую паверхню тканіны варта пакласці выкрайку так, каб асабовыя паверхні тканіны і выкрайкі былі перад вачыма. Калі за гэтым не прасачыць, выраб можа быць раскроено не на тую бок. Контуры размечаных дэталяў неабходна абвесці швом «наперад іголку», пры гэтым зрабіць прыбаўку на швы. | |
| Праглядаў: 346 | |
| Усяго каментарыяў: 0 | |