| Галоўная » Усё пра шыццё » Гісторыя развіцця касцюма |
Развіццё першабытнага мастацтва
| Першабытнае выяўленчае мастацтва накіравана перш за ўсё на пазнанне знешняй прыроды. На позніх стадыях развіцця мастацтва першабытных народаў, у бронзавым стагоддзі і асабліва ў жалезным веку, у розных месцах заканамерна ўзнікалі пэўныя выявы жывёл, выконваліся самымі рознымі спосабамі (ліццё і гравіроўка па метале, разьба па дрэве, каменю і косці, аплікацыя і інш.). Першабытнае мастацтва мела утылітарна-пазнавальны характар, яно адлюстроўваў фігуркі драпежных звяроў і птушак, траваедных жывёл, фантастычных істот, напрыклад грыфонаў з ільвіная тулавам, крыламі арла, арлінай або ільвінай галавой. Нярэдка фігура жывёльнага замянялася якой-небудзь адной яе часткай (вокам, дзюбай, рогам), якая служыла як бы сімвалам звера. Гэты «звярыны стыль» (менавіта такую назву і зацвердзілася ў навуцы) узнікаў у розных народаў у сувязі з звычаем лічыць некаторых звяроў святымі. Ён прасочваецца на велізарных прасторах - ад Кітая да Брытанскіх выспаў. У першабытных людзей многія віды дзейнасці прымаюць форму мастацтва: рэлігійныя абрады, магічныя дзеянні, святы - усё гэта, па сутнасці, тэатралізаваныя прадстаўленні з музыкай, танцамі, пантамімай. У першабытным свеце, насычаным вобразным мастацтвам, знаходзіць сваё месца і касцюм, які амаль да непазнавальнасці можа мяняць аблічча чалавека. З дапамогай касцюма, выкарыстоўваючы самыя разнастайныя матэрыялы, фарбы, каралі і няспынна змяняючы іх, чалавек імкнецца надаць відовішчны характар сваёй знешнасці. На ранніх этапах гістарычнага развіцця чалавеку патрэбны былі не толькі ўтылітарныя функцыі адзення. Прыгажосць для першабытнага чалавека перш за ўсё тое, у чым ён непасрэдна і прама сцвярджае сябе як істота, якое валодае свядомасцю, і гэтым якасцю супрацьстаяць прыродзе. «Жывёла толькі карыстаецца знешняй прыродай і вырабляюць у ёй змены ў сілу свайго прысутнасці, чалавек жа ўносяцца ім зменамі прымушае яе служыць сваім мэтам, пануе над ёй»*. Ён асэнсоўвае матэрыял прыроды, прыстасоўвае яго не толькі да задавальнення сваіх патрэбаў, але і надзяляе яго эстэтычнай, г. зн., па сутнасці, не ўласцівай прадмеце прыроды функцыяй. Археалогія амаль не дала ніякіх звестак аб касцюме першабытнага чалавека, але вывучэнне мастацтва сучасных плямёнаў, якія захавалі рысы першабытнай культуры, напрыклад насельніцтва Акіяніі, некаторых плямёнаў Цэнтральнай Афрыкі, народаў Поўначы, дае цалкам дакладны матэрыял аб першапачатковай форме касцюма. ---------------------- * Ф. Э н г е л ь з . Дыялектыка прыроды, стар 140. | |
| Праглядаў: 432 | |
| Усяго каментарыяў: 0 | |